Анатоль Іванавіч Лесніковіч

Анатоль Іванавіч Лесніковіч
Дата нараджэння	3 красавіка 1941(1941-04-03)
Месца нараджэння	Рачкавічы, Слуцкі раён, Мінская вобласць, БССР, СССР
Дата смерці	5 лютага 2019(2019-02-05) (77 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь
Месца пахавання	Усходнія могілкі
Грамадзянства	СССР  Беларусь
Род дзейнасці	фізікахімік
Месца працы	БДУ
Навуковая ступень	доктар хімічных навук
Альма-матар	хімічны факультэт БДУ (1965)
Прэміі
Узнагароды	юбілейны медаль «У гонар 80-годдзя Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі»[d]

Анатоль Іванавіч Лесніковіч (3 красавіка 1941 — 5 лютага 2019) — беларускі фізікахімік. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1996; член-карэспандэнт з 1994), доктар хімічных навук (1987), прафесар (1989).

Біяграфія

Нарадзіўся 3 красавіка 1941 года ў саўгасе «Рачкавічы» Слуцкага раёна Мінскай вобласці.

Закончыў БДУ (1965). У 1966—1978 гг. — асістэнт, старшы выкладчык, дацэнт Белдзяржуніверсітэта, у 1979—1990 гг. — загадчык лабараторыі НДІ фізіка-хімічных праблем БДУ. У 1990—1996 гг. прарэктар Белдзяржуніверсітэта, у 1997—2000 гг. — першы намеснік старшыні ВАК Беларусі, у 2000—2002 гг. — старшыня Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях. З 2002 г. — віцэ-прэзідэнт НАН Беларусі, адначасова загадчык кафедры Белдзяржуніверсітэта. У 2004—2008 гг. — намеснік Старшыні Прэзідыума НАН Беларусі. З 2008 г. — загадчык кафедры агульнай хіміі і методыкі выкладання хіміі хімічнага факультэта Белдзяржуніверсітэта.

Распрацаваў метады ізапараметрычных суадносін і рашэння адваротнай задачы неізатэрмічнай кінетыкі для простых і некаторых складаных рэакцый кандэнсаваных рэчываў. Вывучыў механізм тэрмічнага раскладання кампанентаў сумесевых цвёрдых ракетных паліваў, у т.л. сінтэзаваных, а таксама працэсаў тэрмапераўтварэнняў гэтых паліваў і іншых практычна важных кампазіцыйных матэрыялаў на палімернай аснове. Выявіў размерны эфект у рэгуляванні хуткасці гарэння каталізатарамі і інгібітарамі гарэння, што дазволіла атрымаць новыя рэгулятары для разнастайных гаручых сістэм. Устанавіў заканамернасці, якія дазваляюць ацаніць межы рэгулявання хуткасці гарэння, ціск, пры якім каталітычны эфект змяняецца на інгібіруючы. Выявіў і вывучыў з’яву вадкаполымнага гарэння, а таксама злучэнні, здольныя да самараспаўсюджвальнага высокатэмпературнага раскладання — асобай форме гарэння, на аснове якіх прапанаваў хімічныя генератары кіслароду, азоту, хлору. Абгрунтаваў хімічную інжынерыю як навуку аб канструяванні хімічнымі метадамі сістэм з нана- і мікраразмерных элементаў і распрацаваў шэраг такіх сістэм.

Аўтар каля 400 навуковых прац, у т.л. 2 манаграфій, вучэбнага дапаможніка, больш за 60 вынаходніцтваў.

Навуковыя працы

• Об отрицательной корреляции параметров закона скорости горения // Физика горения и взрыва. 1979. № 1.
• Изопараметрические кинетические соотношения в реакциях конденсированных веществ // J. Therm. Anal. 1985. № 3.
• Явление жидкопламенного горения // Весці НАН Беларусі. Сер. хім. навук. 1998. № 4.
• Термическое разложение аминотетразолов // Thermochim. Acta. 2002. Vol.388.

Узнагароды

• медаль Францыска Скарыны (2006),
• Заслужаны работнік адукацыі Рэспублікі Беларусь (2011).
• Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь (2012),
• іншыя медалі.

Спасылкі

• Анатоль Іванавіч Лесніковіч у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)