Аперацыя «Каверы»

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Аперацыя «Каверы»
Асноўны канфлікт: Канфлікт у Судане (2023), Эвакуацыя замежнікаў з Судана (2023)
Дата з 24 красавіка па 5 мая 2023
Дата пачатку 24 красавіка 2023
Месца  Судан
Прычына пачатак баявых дзеянняў
Удзельнікі

Міністэрства замежных спраў Індыі  (англ.)
Узброеныя сілы Індыі  (англ.):

Вынік 3862 чал. вывезены

Аперацыя «Каверы» (хіндзі: कावेरी, транскрыпцыя: Kaaveree, літ. «рака Каверы  (англ.)») — аперацыя ўрада Індыі па эвакуацыі суайчыннікаў з Судана. Вываз індыйскіх грамадзян пачаўся на фоне сутыкненняў паміж прыхільнікамі генералаў Абдэля аль-Бурхана і Махамеда Дагала[1][2].

Перадгісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Баявыя дзеянні ў Судане ўспыхнулі 15 красавіка 2023 года, спачатку ахапіўшы сталіцу, а хутка і розныя іншыя часткі краіны. Сам канфлікт стаў следствам барацьбы за ўладу, а таксама няўдалай спробы інтэграцыі Сіл аператыўнай падтрымкі ў шэрагі арміі.

Успышка гвалту заахвоціла свет сачыць за сітуацыяй у Судане, а ўрады дзяржаў перайсці да выратавання сваіх грамадзян з «гарачай кропкі». Аднак сама эвакуацыя была абцяжарана з-за баявых дзеянняў у сталічным Хартуме, асабліва ў міжнародным аэрапорце і вакол яго. Гэта вымусіла многіх ехаць на машынах у Порт-Судан, які знаходзіцца прыкладна ў 650 км на паўночны ўсход ад Хартума[3], адкуль замежнікі вывазіліся па паветры альбо караблямі. Іншыя эвакуацыі праводзіліся праз наземныя пагранпераходы.

Падчас баёў тысячы індыйцаў затрымаліся ў сталічным Хартуме[4]. Каля 500 грамадзян краіны трапілі ў горад Порт-Судан[5]. Усяго ў краіне на той момант знаходзілася 4000 грамадзян Індыі[6].

Правядзенне[правіць | правіць зыходнік]

Улады, каб выратаваць суайчыннікаў, накіравалі два ваенных транспартніка Lockheed C-130 Hercules і ваенны карабель INS Sumedha  (англ.)[5]. Пазней стала вядома, што падключаны таксама INS Teg  (англ.)[7].

25 красавіка па моры на INS Sumedha[7] было вывезена 278 індыйцаў[8]. У наступны час эвакуацыя працягвалася па паветры.

У ноч з 27 на 28 красавіка з Вадзі-Саідна выляцеў C-130J з 121 інцдыйцам. Рэйс быў небяспечным, бо ў гэтым раёне вяліся баявыя дзеянні (пазней тут трапіць пад абстрэл турэцкі самалёт[9]). Борт ляцеў без агнёў узлётна-пасадачнай паласы на зямлі і без навігацыйных сродкаў пасадкі. Набліжаючыся да паветранай гавані, пілоты выкарыстоўвалі свае бартавыя электрааптычныя і інфрачырвоныя датчыкі, каб пераканацца, што ўзлётна-пасадачная паласа вольная ад перашкод і паблізу няма варожых сіл. Пры пасадцы рухавікі самалёта працягвалі працаваць, пакуль восем узброеных камандас дапамагалі пагрузіць людзей. Узлёт з Вадзі-Саідна ажыццяўляўся з дапамогай прыбораў начнога бачання[10].

Цалкам за 28-га чысла вывезена 754 грамадзян Індыі. Сярод выратаваных — супрацоўнік французскай дыпмісіі, а таксама яго сям’я[10].

2 мая праведзена эвакуацыя 231 індыйца[11].

4 мая Індыя завяршыла эвакуацыю прадстаўнікоў племя хакі-пікі з штата Карнатака. Эвакуіраваныя былі размешчаны ў школе ў Порт-Судане, а затым адпраўлены самалётам у Джыду[12]. 5 мая апошні самалёт ВПС Індыі вярнуўся дадому з 47 пасажырамі. Было абвешчана аб заканчэнні аперацыі[13].

Зноскі

  1. India launches Operation Kaveri to evacuate its nationals from Sudan (англ.). Deccan Herald (24 красавіка 2023).
  2. India launches Operation Kaveri to evacuate stranded citizens from war-hit Sudan(нявызн.). The Hindu (24 красавіка 2023).
  3. "Which countries have evacuated nationals from Sudan?". Al Jazeera(англ.). 2023-04-23. Праверана 2023-04-24.
  4. India Launches 'Operation Kaveri' to Evacuate Stranded Indians from Sudan (англ.). VOA. Праверана 25 красавіка 2023.
  5. а б "IAF planes on standby, INS Sumedha at Port Sudan as India seeks to expedite evacuation from Sudan". Economic Times(англ.). 2023-04-22. Архівавана з арыгінала 23 April 2023. Праверана 2023-04-23.
  6. India Launches 'Operation Kaveri' to Evacuate Stranded Indians from Sudan (англ.). VOA. Праверана 25 красавіка 2023.
  7. а б India begins evacuation from Sudan; 278 Indians board naval ship to Jeddah (англ.). Hindustan Times (25 красавіка 2023). Праверана 25 красавіка 2023.
  8. First batch of 278 Indians leaves crisis-hit Sudan under Operation Kaveri (англ.). Deccan Herald (25 красавіка 2023). Праверана 25 красавіка 2023.
  9. "Sudan's army accuses RSF of shooting at Turkish evacuation plane outside Khartoum". Al Arabiya(англ.). 28 April 2023. Праверана 2023-04-28.
  10. а б IAF pilots land aircraft on unlit runway to rescue 121. Tribune India. Праверана 29 April 2023.
  11. Sudan crisis: 231 Indians reach Ahmedabad from Jeddah (англ.). The Hindu. Праверана 2 May 2023.
  12. Bhattacherjee, Kallol (4 May 2023). "Operation Kaveri | India completes risky evacuation of most of the Hakki Pikki tribe members from Sudan". The Hindu [Indian English]. The Hindu. Праверана 4 May 2023.
  13. भाषा, पीटीआई- (6 मई 2023). "खत्म हुआ 'ऑपरेशन कावेरी'! सेना की 17 उड़ानें, नौसेना के 5 जहाज, सूडान से वापस आए 3862 भारतीय". www.abplive.com(хіндзі). {{cite news}}: Праверце значэнне даты ў: |date= (даведка)