Беспарадкі ў Вамене (2023)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Беспарадкі ў Вамене
Дата 23 лютага 2023
Месца Вамена  (індан.), Папуа-Пегунунган  (індан.), Інданезія
Прычыны напружанасць паміж уладамі, папуаскім і непапуаскім насельніцтвам
Вынік парадак адноўлены
Бакі канфлікту
Інданезійскія сілавікі Папуасы
Страты
18 параненых 7-9 забітых і больш за 20 параненых
2-3 асобы непапуаскага паходжання загінулі

Беспарадкі ў Вамене — падзеі 23 лютага 2023 года ў інданезійскім горадзе Вамена  (індан.), калі натоўп папуасаў, даведаўшыся пра арышт падазраванага ў выкраданні дзяцей, напаў на інданезійскіх сілавікоў. Сутыкненні прывялі да людскіх ахвяр. Гораду нанесена значная матэрыяльная шкода.

Напярэдадні[правіць | правіць зыходнік]

Адносіны паміж інданезійскімі ўладамі і мясцовымі жыхарамі ў высакагорных рэгіёнах Папуа заставаліся вельмі напружанамі[1]. У 2019 годзе ў горадзе Вамена адбываліся маштабныя беспарадкі  (індан.), у выніку якіх былі забіты дзясяткі мірных жыхароў, у асноўным непапуаскага паходжання[2]. У распальванні этнічнага канфлікту ў рэгіёне інданезійскія ўлады абвінавацілі ўзброеныя групоўкі, звязаныя з сепаратысцкім Нацыянальным камітэтам Заходняга Папуа  (індан.)[3].

Ход падзей[правіць | правіць зыходнік]

Па словах мясцовага праваабаронцы Тэа Хасегема, бунт успыхнуў пасля непаразумення паміж двума гандлярамі, якія не з’яўляліся папуасамі, і мясцовым непаўналетнім папуасам у раёне горада Сінакма. У выніку першых абвінавацілі ў выкраданні непаўналетніх. Лідар мясцовай камуны Гібсан Кагоя адзначыў, што там мела месца непаразуменне: гандляры папрасілі дзіцяці сесці на пікап, які яны выкарыстоўвалі ў якасці кіёска, але яно спалохалася, успрыняўшы гэта як спробу выкрадання, і ўцякло. Тады мясцовыя жыхары схапілі гандляроў і даставілі іх у паліцэйскі ўчастак Вамены[2][4].

Пакуль гандляры знаходзіліся пад вартай паліцыі, каля 12:30 па мясцовым часе (05:30 UTC) на вуліцы сабраўся раз’юшаны натоўп папуасаў[2][4][5]. Інданезійскія ўлады заявілі, што праз WhatsApp распаўсюдзіліся паведамленні з абвінавачваннямі паліцыі ў абароне выкрадальнікаў дзяцей[6]. Натоўп запатрабаваў ад сілавікоў выдаць падазраваных для публічнага допыту. Напружанасць працягвала нарастаць, і адзін з затрыманых гандляроў быў эвакуяваны на машыне ў іншае месца. Спрабуючы разагнаць людзей, супрацоўнікі службы бяспекі ўжылі слезацечны газ  (руск.) і дубінкі. Сілавікі таксама зрабілі некалькі стрэлаў у паветра. Натоўп захваляваўся, і некалькі крам, якія належалі непапуасам, былі падпалены. Затым адбыліся сутыкненні, у выніку чаго некалькі чалавек загінулі[2][4]. Падчас беспарадкаў было падпалена 15 будынкаў[7].

Ахвяры[правіць | правіць зыходнік]

Паводле даных урада, падчас беспарадкаў дзесяць мірных жыхароў былі забіты. З боку сілавікоў пацярпелі 18 паліцыянтаў і салдат. Яны былі паранены стрэламі або кінутымі камянямі[8]. З дзесяці загінуўшых жыхароў сем[4] або восем былі ўдзельнікамі беспарадкаў, забітымі сіламі бяспекі, а астатнія былі асобамі непапуаскага паходжання, забітымі натоўпам[8]. Хасегем паведаміў, што загінулі дзевяць папуасаў[2], восем з якіх былі расстраляны. Далей ён адзначыў, што большасць забітых папуасаў былі расстраляны ў галаву ці шыю[9]. Зафіксавана не менш за 23 параненых сярод мірных жыхароў і ўдзельнікаў беспарадкаў[10].

Наступствы[правіць | правіць зыходнік]

Для забеспячэння бяспекі раёна ўлады разгарнулі 200 дадатковых супрацоўнікаў сілавых і ваенізаваных структур[1], у тым ліку роту са складу Мабільнага брыгаднага корпуса  (індан.) (спецпадраздзялення інданезійскай паліцыі)[11].

На наступны дзень сітуацыя стабілізавалася, паведамленняў аб далейшым гвалце не паступала[1][12]. Аднак у горадзе былі зачынены школы[13], а тысячы жыхароў схаваліся ад гвалту ў ваенных і паліцэйскіх штабах або месцах культу[2].

Начальнік паліцыі Папуа ініцыяваў ацэнку паводзін мясцовых паліцэйскіх падраздзяленняў і запатрабаваў ад паліцыі выкарыстоўваць «мяккі» падыход у рэагаванні з-за павышанай напружанасці[14].

26 лютага ўлады арыштавалі 13 чалавек, якія падазраваліся ў падбухторванні да беспарадкаў[15]. Праз два дні іх адпусцілі[16]. Міністр-каардынатар па палітычных, юрыдычных пытаннях і пытаннях бяспекі пазней заявіў, што падзеі 23 лютага не маюць нічога агульнага з існым сепаратысцкім рухам  (індан.) і былі справакаваны выключна чуткамі аб выкраданні людзей[17].

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. а б в "Indonesia tightens security in Papua after nine killed in riot". Reuters(англ.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  2. а б в г д е "Rusuh Wamena, 11 Dikabarkan Meninggal". Republika(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  3. "Mass Brawl and Riots in Wamena, Papua: The Sign of Separatist Crooks Maneuvre to Make "Color Revolution"". ANTARA News(англ.). 30 November 2019. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  4. а б в г "Kerusuhan di Wamena dipicu isu penculikan anak: 10 korban meninggal – tujuh tewas karena tembakan". BBC News Indonesia(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  5. "Clash between Military-Police and Papuan People Kills 9". Tempo(англ.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  6. "Penyebab dan Kronologi Kerusuhan Wamena, Bermula dari Pesan Berantai Isu Penculikan Anak di WhatsApp". Tribunnews.com [інданезійская]. 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  7. "Kerusuhan Pecah di Wamena Dipicu Hoaks Penculikan Anak, 10 Meninggal Dunia". liputan6.com(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  8. а б "Korban Kerusuhan Wamena: 10 Tewas, 18 Anggota TNI-Polri dan 14 Warga Luka". detiknews [інданезійская]. 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  9. "Aktivis HAM Ungkap Korban Tewas Kerusuhan Wamena Alami Luka Tembak di Kepala". detiksulsel [інданезійская]. 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  10. "Aparat Gabungan Terus Bersiaga di Wamena Pasca-Kerusuhan Tewaskan 10 Orang". Okezone [інданезійская]. 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  11. "Polda Papua Kirim 1 Kompi Brimob ke Wamena Buntut Kerusuhan yang Dipicu Isu Penculikan Anak". liputan6.com(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  12. "Sudah Terkendali, Polri: Kondisi di Wamena Kondusif". Berita Satu(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  13. "Sekolah di Wamena Diliburkan Pasca Kerusuhan". Kabar Papua(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  14. "Kapolda Papua minta Propam evaluasi penanganan amuk massa di Wamena". Jubi(індан.). 24 February 2023. {{cite news}}: |archive-date= патрабуе |archive-url= (даведка); Вонкавая спасылка ў |archivedate= (даведка); Праверце значэнне даты ў: |archivedate= (даведка)Папярэджанні CS1: url-status (спасылка)
  15. "Polda Papua Tangkap 13 Orang Diduga Pemicu Kerusuhan Wamena". Tempo(індан.). 26 February 2023. Праверана 27 February 2023.
  16. "Polda Papua Lepas 13 Orang yang Ditahan dalam Kerusuhan Wamena". Tempo(індан.). 28 February 2023. Праверана 28 February 2023.
  17. "Soal Kerusuhan di Wamena, Mahfud: Tak Ada Hubungannya dengan Separatisme, Murni Hoaks". KOMPAS.com(індан.). 28 February 2023. Праверана 28 February 2023.