Бурнаніт
Бурнаніт | |
---|---|
Формула | CuPbSbS3 |
Прымесь | As, Fe, Ag, Zn, Mn, Ni |
Сінгонія | ортарамбічная, |
Крышталічная рашотка | a = 8,153, b = 8,692, c = 7,793 |
Крышталічная рашотка | a = 8,153, b = 8,692, c = 7,793 |
Колер | шэра-стальны, шэры да бясколернага |
Колер рысы | шэра-стальны, чорны |
Бляск | металічны |
Празрыстасць | непразрысты |
Цвёрдасць | 2,5—3 |
Спайнасць | недасканалая |
Злом | ракавісты |
Шчыльнасць | 5,7—5,9 г/см³ |
Бурнаніт на Вікісховішчы |
Бурнані́т[1] — мінерал падкласа складаных сульфідаў, сульфід свінцу, медзі і сурмы, CuPbSbS3. Адкрыты ў 1805 годзе Р. Джэмсанам (Robert Jameson) і названы ў гонар французскага крышталёграфа і мінеролага Ж. Л. Бурнона (Jacques Louis de Bournon, 1751—1825)[2].
Крышталізуецца ў ортарамбічнай сінгоніі. Утварае дыпірамідальныя, таблітчастыя крышталі, кароткапрызматычныя зерні, зярністыя агрэгаты. Колер ад бледна-шэрага да бясколернага. Бляск металічны. Цвёрдасць 2,5—3 па шкале Моаса. Шчыльнасць 5,7—5,9 г/см³. Крохкі.
Выкарыстоўваецца ў якасці руды на медзь, свінец, сурму.
Паходжанне і радовішчы[правіць | правіць зыходнік]
Бурнаніт мае гідратэрмальнае паходжанне. Сустракаецца разам з галенітам, пірытам, джэмсанітам, буланжэрытам, сфалерытам і інш.[3] У зоне акіслення лёгка змяняецца з утварэннем малахіту, сурмянай охры, азурыту і цэрусіту[3].
Радовішчы ў Аўстраліі, Германіі, ЗША, Расіі (Урал, Забайкалле, Якуція, Далёкі Усход), Мексіцы, Перу, Чылі, Чэхіі, Казахстане, Узбекістане і інш.
Зноскі
- ↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3.
- ↑ Bournonite // mindat.org and the Hudson Institute of Mineralogy (англ.)
- ↑ а б Бурнонит // Минералы и месторождения России и стран ближнего зарубежья (руск.)
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Бурнаніт // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3). — С. 352.
- Горная энциклопедия / Под редакцией Е. А. Козловского.— М.: Советская энциклопедия, 1984—1991. (руск.)