Дайліда
Дайліда — прозвішча балцка-літоўскага паходжання, што сустракаецца і ў Літве, і ў Беларусі.
Літоўскія прозвішчы Dailidà, Daili̇̀dė, Dailidis лічацца прозвішчамі мянушкавага тыпу. Звязаныя з літоўскім dailidė са значэннямі "вырабнік мэблі, цясляр", "будаўнік дамоў", "рамеснік, майстар". Адсюль і старое запазычанне дойлід "домабудаўнік, цясляр" (у старабеларускую і польскую мовы).
Далей да літоўскага dailus "прыгожы", dailė "выяўленчае мастацтва; рамяство; праца, работа" (літаральна "прыгоства"). Той жа, што і ў dailidė, утваральнік -id- у літоўскім avìdė "загон для авечак", arklìdė "стайня" (< avis "авечка", arklys "конь, кабыла")[1].
Таго ж паходжання і прозвішчы Дайлід, Дайлідаў, Дайлідовіч, Дайлідка, Дайлідчык. Спрашчэнне балцка-літоўскага дыфтонга -ai- (> -a-) у прозвішчах Далідчык[2], Далідовіч[3]. Цяжка размежаваць (хіба тэрытарыяльна, і тое ўмоўна), дзе прозвішчы тыпу Дайліда напрамую з літоўскага (dailidė > Dailida > Дайліда), а дзе магчыма ад старабеларускага запазычання (dailidė > дойлід > Дайліда), хоць з увагі на поўнае сугучча Dailida : Дайліда зусім верагоднае першае.
Утваральнік -id- не толькі ў літоўскім словаўтварэнні, але і ў імяўтварэнні, ён у балцка-літоўскіх аднаасноўных антрапонімах Garida, Vainida, Milida, ад якіх тапонімы Гарыдзеняты, Вайнідзеняты, Мілідаўшчына, што гуртуюцца навокал Смаргоні.
Вядомыя носьбіты[правіць | правіць зыходнік]
- Віктар Браніслававіч Дайліда (нар. 1930) — беларускі паэт і пісьменнік.
Зноскі
- ↑ P. Skardžius. Rinktiniai raštai. T. 1. Vilnius, 1996. C. 100-101.
- ↑ М. В. Бірыла. Беларуская антрапанімія. — Мінск: Навука і тэхніка, 1969. — С. 124.
- ↑ Павел Сцяцко. Онімы пісьменнікаў. // «Роднае слова» № 8, 2016
 |
Спіс асоб з аднолькавым прозвішчам. Калі вы трапілі сюды з іншага артыкула Вікіпедыі, можаце вярнуцца і ўдакладніць спасылку, каб яна вяла да артыкула пра пэўнага чалавека. Гл. таксама поўны спіс існых артыкулаў. |