Кацярына Станіславаўна Хадасевіч-Лісавая

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Кацярына Станіславаўна Хадасевіч-Лісавая
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 24 красавіка 1979(1979-04-24) (45 гадоў)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці празаік
Мова твораў беларуская
Дэбют (часопіс «Першацвет», 1996)
Грамадская дзейнасць
Член у
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Кацярына Станіславаўна Хадасевіч-Лісавая (нар. 24 красавіка 1979, в. Ждановічы, Мінскі раён) — беларуская пісьменніца. Лаўрэат Нацыянальнай літаратурнай прэміі.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Скончыла Ждановіцкую сярэднюю школу[1], потым Мінскі дзяржаўны педагагічны каледж, Беларускі дзяржаўны педагагічны ўніверсітэт імя М. Танка. Жыве ў а/г Ждановічы Мінскага раёна, працуе настаўніцай пачатковых класаў у Ждановіцкай сярэдняй школе.

Член Саюза пісьменнікаў Беларусі (з 2006 г.). Уваходзіць у склад удзельнікаў бюро секцыі дзіцячай літаратуры Саюза пісьменнікаў Беларусі. Член рэдакцыйных калегій часопісаў «Вясёлка» і «Маладосць».

Аднойчы пісьменніца атрымала ў падарунак ад чытача чароўную палачку, упрыгожаную зоркай, і з таго часу пачала збіраць калекцыю сувеніраў і прадметаў у выглядзе зорачак.

Сям’я[правіць | правіць зыходнік]

Маці — Галіна Сільвестраўна Хадасевіч, выдатнік адукацыі БССР[2], бацька — Станіслаў Уладзіміравіч Хадасевіч, кіроўца 1-га класу грузавых аўтамабіляў. У Кацярыны ёсць старэйшы брат Дзмітрый і малодшая сястра Наталля.

Муж — Дзмітрый Лісавы, інжэнер-канструктар. Кацярына і Дзмітрый выхоўваюць сына Станіслава (нар. 2004), Стасік — прататып галоўнага героя казак, напісаных мамай.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Першыя творы з’явіліся ў 10-гадовым ўзросце. Дэбютавала ў друку ў 1996 годзе ў часопісе «Першацвет».

Кацярына Хадасевіч-Лісавая працуе пераважна ў галіне дзіцячай літаратуры, але ёсць творы і для дарослых. У творах Кацярыны часта сустракаюцца касмічныя сюжэты.

Друкавалася ў часопісах «Вясёлка», «Бярозка», «Качели», «Маладосць», «Нёман», «Родная прырода», газетах «Літаратура і мастацтва», «Мінская праўда», «Настаўніцкая газета», «Прысталічча» і інш. Творы Кацярыны Хадасевіч-Лісавой выходзілі ў калектыўных зборніках.

У 2023 годзе ў межах III Міжнароднага форума даследчыкаў беларускай казкі, які праводзіўся Цэнтрам даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, прымала ўдзел у круглым стале «Сучасная літаратурная казка: суадносіны фальклорнай і літаратурнай традыцыі»[3].

Выстава «Казкі Кніжнай Феі»[правіць | правіць зыходнік]

24 красавіка 2024 года, у дзень 45-годдзя пісьменніцы Кацярыны Хадасевіч-Лісавой, у Дзяржаўным музеі гісторыі беларускай літаратуры адкрылася часовая літаратурна-мастацкая экспазіцыя «Казкі Кніжнай Феі», прысвечаная творчасці пісьменніцы. На адкрыцці сабралося каля сотні гасцей: прыхільнікі яе творчасці, бібліятэкары, мастакі, дызайнеры, члены сям’і, яе выпускнікі, калегі па пяру, сярод якіх старшы навуковы супрацоўнік музея Ірына Князева, дырэктар Дзяржаўнага музея гісторыі беларускай літаратуры Сяргей Усік, старшыня Мінскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі Леанід Крыванос.

Падчас адкрыцця выставы старшыня Мінскага гарадскога аддзялення ГА «Саюз пісьменнікаў Беларусі» Міхась Пазнякоў адзначыў творчыя дасягненні юбіляркі прэстыжнай літаратурнай узнагародай – Медалём Максіма Багдановіча[4], за плённую творчую дзейнасць.

Выстава «Казкі Кніжнай Феі» стала своеасаблівай справаздачай, мастацкім падсумаваннем набыткаў літаратурнай дзейнасці Кацярыны Хадасевіч-Лісавой. Наведвальнікі выставы мелі магчымасць пазнаёміцца з літаратурным сусветам пісьменніцы, прадстаўленым у выглядзе планет. Вандруючы ад планеты да планеты, можна было даведацца пра дзяцінства і юнацкія гады Кацярыны Хадасевіч-Лісавой, пра сакрэты творчага працэсу і сямейную падтрымку, пра фотасесіі і сустрэчы з чытачамі[5].

Адкрыццё выставы «Казкі Кніжнай Феі»

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Разам з літаратурным героем сваіх твораў Вухуцікам.
Кнігі
  • «Падарожжы ў Чароўны Лес» («Мастацкая літаратура», 2008 г.)
  • «Касмічная адысея хлопчыка Стасіка»[6][7]Літаратура і мастацтва», 2012 г.)
  • «Казкі Сіняй падушкі»[8]Звязда», 2013 г.)
  • «Казкі сівой даўніны» [9] Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2014 г.)
  • «Код геніяльнасці» («Харвест», 2014 г.)
  • «Казкі чараўніцы Зімы» (РВУ «Звязда», 2015 г.)
  • «Канікулы з прыгодамі, альбо Зваротны візіт Зорнічка да хлопчыка Стасіка» («Звязда»,2016 г.)
  • «Таямніца незвычайнай школы» [10] (РВУ «Звязда», 2018 г.)
  • «Вухуцiк. Васiльвася». Серыя «Казкi Кнiжнай феi» («Звязда», 2019 г.)
  • «Нявеста для Кветкавага караля» (рус. «Невеста для Цветочного короля») (Выдавецтва «Беларусь», 2019 г.)
  • Кніга-квэст «Ключ ад Вялікай Каштоўнасці» («Звязда», 2019 г.)
  • «Добры паштальён»(«Благовест», Масква, 2020 г.)
  • «Знаёмцеся — #Падабай.к@!» («Звязда», 2020 г.)
  • «Зорка нябесная. Зорка зямная» (Выдавецтва «Народная асвета», 2020 г.)
  • «Казкі Кветкавай феі» (Выдавецтва «Беларусь», 2020 г.)
  • «Жахліўчык пра трох сяброў і прывід з хутара. Жахліўчык пра жудасную ноч і чатырох сябровак». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2020 г.)
  • «Палёт на Вухуцію». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2020 г.)
  • «Загадка прынцэсы Агнэсы». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2021 г.)
  • «Прыгоды лісачкі Красуні». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2021 г.)
  • «Таямніца зачараванага балота» («Мастацкая літаратура», 2021 г.)
  • «Сакрэты аднаго каралеўства». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2022 г.)
  • «Казкі сівой даўніны». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2022 г. Перавыданне)
  • «Гаспадыня Ліловага цмока. Помста Змрочнага птаха» Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2022 г.)
  • «Вухуцік і яго таямніца». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2022 г.)
  • «Новыя прыгоды лісачкі Красуні». Серыя «Казкі Кніжнай феі» («Звязда», 2023 г.)
  • «Будь моим Ангелом!». Апавяданні. (выд. «Благовест», Масква, 2023 г.)
  • «Падарунак караля». («Звязда», 2024 г.)
Кацярына Хадасевіч-Лісавая са сваімі творамі. Аўтограф-сесія, XXXI Мінская міжнародная кніжная выстава-кірмаш.
Творы ў зборніках
Казкі, апавяданні і аповесці для дзяцей і падлеткаў
  • «Лясная кніга ў творах беларускіх пісьменнікаў» («Літаратура і мастацтва», 2008 г.)
  • «Блакітная кніга ў творах беларускіх пісьменнікаў»[11] («Літаратура і мастацтва», 2009 г.)
  • «Касмічная кніга ў творах беларускіх пісьменнікаў»[12][13] («Літаратура і мастацтва», 2010 г.)
  • «Залаты талер» («Мастацкая літаратура», 2012 г.)
  • «Пакліч у госці сонца» («Беларуская энцыклапедыя імя П. Броўкі», 2012 г.)
  • «Митины каникулы» («Беларуская энцыклапедыя імя П. Броўкі», 2012 г.)
  • «Детям о дружбе»… («Выдавецтва Беларускага Экзархата», 2012 г.)
  • «Падарунак ад Дзеда Мароза» («Звязда», 2014 г.)
  • «Падарожжы ў Чароўны лес» («Беларуская энцыклапедыя імя П. Броўкі», 2014 г.)
  • «Як мядзведзь пчаляром стаў» («Звязда»,2015 г.)
  • «Ад калыханкі да забаўлянкі» («Звязда», 2018 г.)
  • «Беларуская зіма» («Мастацкая літаратура», 2018 г.)
  • «Детям о главном» (Белорусская православная церковь, 2018 г.)
  • «Детям о Рождестве» (Белорусская православная церковь, 2018 г.)
  • «Беларуская вясна» («Мастацкая літаратура», 2019 г.)
  • «Беларуская восень» «Мастацкая літаратура», 2019 г.)
  • Дапаможнік-хрэстаматыя «Сустрэча з пісьменнікам, або Як зрабіць урок чытання любімым» (аўтабіяграфія, казкі «Вухуцік», «Шчаслівая кніга») («Беларуская энцыклапедыя імя П. Броўкі», 2021 г.)
  • «Вясёлка» (Казка «Загадка прынцэсы Агнэсы», апавяданне «Шчаслівая кніга») («Адукацыя і выхаванне», 2023)
  • «Зборнік твораў для дадатковага чытання ў VI класе», серыя «Школьная бібліятэка» (Кніга-квэст «Ключ ад вялікай каштоўнасці»; «Выдавецкі дом „Звязда“», 2023)
  • «Творы для дадатковага чытання ў VI класе» Серыя «Школьная бібліятэка класікі» (Кнiга-квэст «Ключ ад вялікай каштоўнасці»; Выдавецкі дом «Звязда», 2023)
  • «Чароўная скарбніца». Зборнік твораў для дзяцей. Серыя «Сучасная беларуская літаратура» (Казачная аповесць «Вухуцік і яго таямніца»; «Аверсэв», 2023)
Творы для дарослай чытацкай аўдыторыі
  • «Вальс пад журлівымі таполямі» («Мастацкая літаратура», 2008 г.)
  • «У храме зямнога кахання» («Мастацкая літаратура», 2009 г.)
  • «Самая чароўная кветка» («Мастацкая літаратура», 2010 г.)
  • «Пакуль б’ецца сэрца…» («Мастацкая літаратура», 2013 г.)
  • «Міншчына літаратурная»(«Звязда», 2014 г.)
  • «Радзіма. Адзінства. Перамога» («Звязда»,2015 г.)
  • «На прасторах роднай Беларусі» («Беларуская энцыклапедыя імя П. Броўкі», 2015 г.)
  • «Лучнасць сэрцаў і дум» («Мастацкая літаратура», 2022 г.)
Артыкулы

Прызнанне[правіць | правіць зыходнік]

  • Член Саюза пісьменнікаў Беларусі (з 2006);
  • Дыплом ІІ ступені рэспубліканскага літаратурнага конкурсу «Лепшы твор 2012 года» у галіне дзіцячай літаратуры за кнігу «Касмічная адысея хлопчыка Стасіка»[14];
  • Дыплом «Пяцёрка лепшых кніг беларускіх аўтараў — 2014» у рэйтынгу, складзеным сталічнымі бібліятэкарамі (за кнігу «Казкі Сіняй падушкі»);
  • Грамата Саюза пісьменнікаў Беларусі за шматгадовую плённую працу на ніве беларускай літаратуры (да юбілею СПБ);
  • Дыплом Міністэрства інфармацыі за актыўную прапаганду кнігі і чытання ў межах рэспубліканскай акцыі «Лета з добрай кнігай»[15][16][17] 2014 г.
Узнагароджанне Кацярыны Хадасевіч-Лісавой медалём Максіма Багдановіча (2024)
  • Дыплом лаўрэата Мінскай абласной прэміі ў галіне літаратуры ў намінацыі «Дзіцячая і падлеткавая літаратура» (за кнігу «Казкі Сіняй падушкі»), 2015 г.
  • Дыплом у намінацыі «Пяцёрка лепшых» за кнігу «Таямніцы незвычайнай школы». (Прэмія «Бібліязважанне»), 2018 г.
  • Грамата Саюза пісьменнікаў Беларусі за значны творчы ўклад у беларускую літаратуру і актыўны ўдзел у грамадска-культурным жыцці краіны, 2020 г.
  • Лаўрэат Нацыянальнай літаратурнай прэміі. Пераможца ў намінацыі «Лепшы твор для дзяцей і юнацтва», 2020 г. (Кніга-квэст «Ключ ад Вялікай Каштоўнасці»)
  • Прэмія імя Васіля Віткі за выдатныя нумары часопіса «Вясёлка», падрыхтаваныя ў рамках праекта «Запрошаны галоўны рэдактар», 2023 г.[18].
  • Медаль Максіма Багдановіча за плённую творчую працу, 2024 г.[19]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Заўвагі[правіць | правіць зыходнік]

  1. Знакамітыя выпускнікі Ждановіцкай сярэдняй школы(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2015. Праверана 25 мая 2015.
  2. Хадасевич Галина Сильвестровна(недаступная спасылка). Акадэмія падыпломнай адукацыі. Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2015. Праверана 5 студзеня 2016.
  3. Таццяна Барысюк Казка: набыткі і планы // Літаратура і мастацтва : газ.. — Мн.: РВУ «Звязда», 2023-06-23. — В. 5234. — № 25. — С. 14. Архівавана з першакрыніцы 23 чэрвеня 2023.
  4. У музеі адкрылася выстава да юбілею Кацярыны Хадасевіч-Лісавой. Дзяржаўны музей гісторыі беларускай літаратуры (25 красавіка 2024). Архівавана з першакрыніцы 2 мая 2024. Праверана 28 сакавіка 2024.
  5. Алег Грушэцкі Свята Кніжнай Феі // Наша слова : газета. — Ліда: 2024. — В. 122. — № 18. — С. 8.
  6. Детские библиотеки Минска. Падарожжа ў беларускую казку XXI стагоддзя(недаступная спасылка) (22 лютага 2013). Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2015. Праверана 24 мая 2015.
  7. Таццяна Конюх. Сыну — ад матулі (3 красавіка 2012). Праверана 24 мая 2015.
  8. Вольга КУХАРСКАЯ. З чароўнай краіны(недаступная спасылка) (15 красавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2015. Праверана 24 мая 2015.
  9. Библиограф. Бібліятэкары прапануюць(недаступная спасылка) (25 лістапада 2014). Архівавана з першакрыніцы 5 сакавіка 2016. Праверана 24 мая 2015.
  10. Святлана Вашчыла. «Я бываю рознай феяй»(недаступная спасылка) (19 кастрычніка 2018). Архівавана з першакрыніцы 2 сакавіка 2019. Праверана 24 лютага 2019.
  11. Брестская областная библиотека им. М.Горького. Блакітная кніга ў творах беларускіх пісьменнікаў (4 снежня 2014). Праверана 24 мая 2015.
  12. Алесь Карлюкевіч. Крышку пра кніжку (10 мая 2011). Праверана 24 мая 2015.
  13. Виталий Карацупа. Касмічная кніга ў творах беларускіх пісьменнікаў (20 мая 2013). Праверана 24 мая 2015.
  14. Е. Кустова. Праздник в древнем Быхове(недаступная спасылка) (18 верасня 2013). Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2015. Праверана 24 мая 2015.
  15. Лю­боў Бя­ля­е­ва. Наш леп­шы ся­бар (5 верасня 2014). Праверана 25 мая 2015.
  16. Мікола БЕРЛЕЖ. Лета з добрай кнiгай(недаступная спасылка) (30 чэрвеня 2014). Архівавана з першакрыніцы 26 мая 2015. Праверана 25 мая 2015.
  17. БЕЛТА. В Заславле наградили участников акции "Лето с хорошей книгой!" (6 верасня 2014). Праверана 25 мая 2015.
  18. Віншуем лаўрэатаў! // Вясёлка : часопіс. — 2014. — № 1. — С. 3.
  19.  «Зорка нябесная, зорка зямная...». Госця Лікі Пташук – Кніжная Фея, вядомая беларуская пісьменніца, член Саюза пісьменнікаў Беларусі, лаўрэат Нацыянальнай літаратурнай прэміі, уладальніца медаля М. Багдановіча, аўтар шматлікіх кніг, педагог Кацярына Хадасевіч-Лісавая. Канал «Культура» Беларускага радыё, 30 красавіка 2024