Мы ідзём шырокімі палямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мы идём широкими полями
Альбам Песенник добровольца
Дата выпуску 1943
Дата запісу 1943 год
Жанр вайсковы марш
Працягласць ≈3:00—4:00 хвіліны
Лэйбл Імперскае міністэрства народнай асветы і прапаганды
Аўтары Анатолій Флаўмэ (тэкст)
Міхаіл Давыдаў (музыка)

«Мы ідзём шыро́кімі паля́мі» (руск.: Мы идём широкими полями), «Мы ідзём.» (руск.: Мы идем.)[1] — марш Расейскай вызваленчай арміі, якая ваявала на баку Нямеччыны за вызваленне Расеі ад бальшавізму. Тэкст напісаў Анатолій Флаўмэ (пад псеўданімам А. Флораў) у чэрвені 1943 года, аўтар музыкі — Міхаіл Давыдаў[2]. Песня была запісаная на кружэлку ў Берліне ў аддзеле прапаганды «Вінеце» нямецкага Міністэрства прапаганды[2]. Песня таксама вядомая як «Марш РВА» (руск.: Марш РОА)[3][4] ды «Гімн РВА» (руск.: Гимн РОА)[5].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Флаўмэ, сям’я якога эмігравала з Расеі ў Латвію пасля Грамадзянскай вайны, навучаўся на філалагічным факультэце Латвійскага ўніверсітэта, быў удзельнікам студэнцкага таварыства «Рутэніі». У аснову маршу РВА ён паклаў свой верш «Той, хто верны нашаму дэвізу» (руск.: Тот, кто верен нашему девизу)[6], апублікаваны ў Рызе ў 1939 годзе ў паэтычным зборніку «Сьпеўнік Рутэніі» (руск.: Тот, кто верен нашему девизу)[7]. Паводле гісторыка Барыса Раўдзіна, песня ў паэтычным і зместавым плане лепшая за больш раннія маршы расейскіх калябарацыяністаў[8].

Немцы распаўсюджвалі тэкст маршу на ўлётках і плакатах[2]. У зборніку «Сьпеўніку добраахвотніка» (руск.: Песенник добровольца), выдадзеным у 1943 годзе ў Нарве, былі апублікаваныя ноты[9]. Упершыню песня прагучала 22 жніўня 1943 года на пскоўскім радыё падчас параду, у якім удзельнічала першая гвардзейская брыгада РВА[10]. Дзеяч Народна-працоўнага саюзу Расціслаў Палчанінаў, які наведаў акупаваны Пскоў у 1943 годзе, успамінаў, што пасля прыезду ў мястэчка генерала Уласава мясцовы радыёвузел штодзень граў марш РВА[11].

Пад канец 1944 году на старонках газеты РВА «Заря» (бел.: Заранак) была апублікаваная песня пад назвай «Мы идём...» (бел.: Мы ідзём)[12].

У 1945 годзе падчас Пражскага паўстання Першая дывізія РВА падняла бела-сіне-чырвоны сцяг, выступіўшы супраць Нямеччыны. У ейным маршы тады зьявіўся новы куплет:[13]

" Мы идем, над нами флаг трехцветный,
Льется песня по родным полям.
Наш мотив подхватывают ветры
И несут к московским куполам!
"

Па вайне[правіць | правіць зыходнік]

Песню выконвалі хор «Валаам»[14], расейскі РСК-гурт «М.Д.П.», гурт «Садко».

Расейскі філосаф Ігар Чубайс у 2016 годзе казаў, што марш РВА яму «карцее слухаць яшчэ і яшчэ» (руск.: хочется слушать ещё и ещё)[15][16].

Мастацкасць[правіць | правіць зыходнік]

У мелодыі выразна адчуваецца савецкі ўплыў, акрамя таго, аўтар тэксту Анатолій Флаўмэ ўжывае слова «таварыш» (руск.: товарищ), звяртаючыся да слухача. У той жа час уласаўцы абяцаюць перамагчы «чырвоны гвалт» (руск.: красное насилье) і «будаваць новую Расею» (руск.: строить новую Россию). У тэксце адчуваецца фаталізм — згадваюцца «сціхнутыя пажарышчы» (руск.: тлеющих пажарищ), «грозныя бедствы» (руск.: грозных бедствий), «суровая вайна» (руск.: суровая война). Падчас напісання дадзенай песні Флаўмэ перапрацаваў адзін са сваіх даваенных вершаў[17]. Ніжэй прыведзеныя ўрыўкі з песьні і таго даваеннага верша.

«Мы идём.» (1943)

Марш вперёд, железными рядами
В бой за Родину, за наш народ!
Только вера двигает горами,
Только смелость города берёт!

«Тот, кто верен нашему девизу» (1939)

Что бы в жизни ни случилось с нами, —
Будем с верою глядеть вперёд,
Ибо вера двигает горами,
Ибо смелость города берёт!

Аўтарам музыкі пазначаны Міхаіл Давыдаў, хаця гэта мелодыя папулярнай «Песні пра Радзіму» (руск.: Песня о Родине) Ісака Дунаеўскага т Васілія Лебедзева-КумачаШырака краіна мая родная...» (руск.: Широка страна моя родная...), 1936). Параўнаць таксама можна з «Песняй абаронцаў Масквы» (руск.: Песня защитников Москвы; 1941), яны блізкія тэкстам:[18]

«Мы идём.» (1943)

Марш вперёд, железными рядами
В бой за Родину, за наш народ!
Только вера двигает горами,
Только смелость города берёт!

«Песня защитников Москвы» (1941)

В атаку стальными рядами
Мы поступью твердой идем.
Родная столица за нами,
Врагам преградим путь огнем.

Тэкст[правіць | правіць зыходнік]

Паводле «Песенник добровольца» (1943)[19]

Мы идем широкими полями

На восходе утренних лучей.

Мы идем на бой с большевиками

За свободу Родины своей.

Прыпеўка:

Марш вперед, железными рядами

В бой за Родину, за наш народ!

Только вера двигает горами,

Только смелость города берет!

Мы идем вдоль тлеющих пожарищ

В годы грозных бедствий и войны...

Приходи и ты к нам в полк, товарищ,

Если любишь Родину, как мы.

Скоро сломим красное насилье,

Боевой закончится поход;

Будет строить новую Россию

Закалённый в бедствиях народ.

Мы идем... Нам дальний путь не страшен,

Не страшна суровая война:

Крепко верим мы в победу нашу

И твою, любимая страна.

Варыянт 1944 года[18]

Мы идем широкими полями

На восходе утренних лучей.

Мы идем на бой с большевиками

За свободу Родины своей.

Прыпеўка:

Марш вперед, железными рядами

В бой за Родину, за наш народ!

Только вера двигает горами,

Только смелость города берет!

Мы идем вдоль тлеющих пожарищ

По развалинам родной страны.

Приходи и ты к нам в полк, товарищ,

Если любишь Родину, как мы.

Мы идем, нам дальний путь не страшен,

Не страшна суровая война.

Твердо верим мы в победу нашу

И твою, любимая страна.

Варыянт 1945 года[20]

Мы идем широкими полями,

На восходе утренних лучей.

Мы идем на бой с большевиками

За свободу Родины своей.

Прыпеўка:

Марш вперед, сплочёнными рядами,

В бой за Родину, за наш народ!

Только вера двигает горами,

Только смелость города берет!

Мы идем вдоль тлеющих пожарищ,

В годы тяжких бедствий и войны.

Приходи и ты к нам в полк, товарищ,

Если любишь Родину, как мы.

Мы идем, нам дальний путь не страшен,

Не страшна суровая война,

Твердо верим мы в победу нашу,

И твою, любимая страна!

Мы идем, над нами флаг трехцветный,

Льется песня по родным полям.

Наш напев подхватывают ветры

И несут к московским куполам.

Беларускі пераклад, паводле варыянту 1945 года

Мы ідзём шырокімі палямі,

На ўзыходзе раньніх прамянёў.

Мы ідзём на бой з бальшавікамі,

За волю Бацькаўшчыны сваёй.

Прыпеўка:

Марш наперад, жалезнымі радамі,

На бой за Бацькаўшчыну, за наш народ!

Толькі вера рухае гарамі,

Толькі сьмеласьць гарады бярэ!

Мы ідзём уздоўж сьціхнутых пажарышчаў

У гады злыбед і вайны.

Прыхадзі і ты ў полк да нас, таварыш.

Калі любіш  Бацькаўшчыну, як мы.

Мы ідзём, нам далёкі шлях нястрашны,

Ня страшная суровая вайна.

Цьвёрда верым мы ў свабоду нашу

Ды тваю, любімая краіна!

Мы ідзём са сьцягам трохкаляровым,

Льлецца песьня па родных палях.

Наш напеў падхопліваюць вятры

І нясуць да маскоўскіх купалоў.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

  1. РВА: Сьпеўнік добраахвотніка, скан (propagandahistory.ru) Архівавана 26 чэрвеня 2022.
  2. а б в Р. Полчанинов. — Анатолий Яковлевич Флауме (1912—1989). — За свободную Россию. Июнь 2004.
  3. Текст песни Валаамъ - Марш РОА (lyricsworld.ru)
  4. Марш РОА (Testo) - М.Д.П. - MTV Testi e canzoni(недаступная спасылка)
  5. Тимур Сагдиев. «Мы идём широкими полями»: какие песни пели в армии генерала Власова(руск.) // Русская семерка.
  6. В мирной Риге
  7. Михаил Юпп. Мы идём на бой. — 12 апреля 2002. См. pseudology.org/POA/Upp_maschPOA.htm
  8. См. стр. 70. На подмостках войны. Русская культурная жизнь Латвии времен нацистской оккупации (1941—1944). / Борис Равдин; The Department of Slavic Languages and Literatures. Stanford University. — Stanford, 2005. — 318 c., илл. — (Stanford Slavic Studies. Vol. 26.).
  9. РОА: Песенник добровольца. Пропаганда Третьего Рейха. История пропаганды
  10. Васильев М. В. Первый гвардейский батальон РОА(руск.) // Псков. Научно-практический, историко-краеведческий журнал. — 2016. — В. 44. — С. 167. — ISSN 2219-7923.
  11. Вторая Мировая Война. | Работа управления пропаганды в Пскове
  12. Михаил Юпп. Мы идём на бой. Спор о Власовской Армии(руск.). — 12 красавіка 2002.
  13. zeleninsergey. Разоблачение мифа о "власовском флаге". — 2011-08-29.
  14. CD «Тернистый путь борьбы и муки. Песни Белого движения и Русского Зарубежья» (2004)
  15. Трезубец на фоне триколора
  16. За Родину, против Сталина! (Еще раз о генерале Власове) Архівавана 17 верасня 2017.
  17. Тимур Сагдиев. «Мы идём широкими полями»: какие песни пели в армии генерала Власова(руск.) // Русская семерка.
  18. а б МЫ ИДЕМ ШИРОКИМИ ПОЛЯМИ! (1944)
  19. Скан тэксту
  20. Тэкст варянта 1945 года(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 22 красавіка 2018. Праверана 4 лютага 2021.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Вонкавыя відэафайлы
У выкананні хору «Валааму»
У выкананьні гурта «М.Д.П.»
У выкананні гурта «Садка»