Мікалай Цімафеевіч Сушанаў
Мікалай Цімафеевіч Сушанаў | |
---|---|
Дата нараджэння | 15 кастрычніка 1920 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 27 студзеня 1997 (76 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Альма-матар | |
Грамадзянства | |
Прыналежнасць | СССР |
Род войскаў | пяхота |
Бітвы/войны | |
Узнагароды і званні |
Мікалай Цімафеевіч Сушанаў (15 кастрычніка 1920, в. Тростань Навазыбкаўскага раёна Бранскай вобласці — 27 снежня 1997, Брэст) — Герой Савецкага Саюза (1945).
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
З 1931 года жыў у вёсцы Чырвоны Усход Шчарбакульскага раёна Омскай вобласці, куды сям’я пераехала пасля смерці бацькі. Закончыў 9 класаў, з 1936 года працаваў у калгасе «Красный Восток» брыгадзірам, у жніўні 1940 года назначаны сакратаром Славянскага сельсавета. 25 верасня 1940 года прызваны ў Чырвоную армію, накіраваны ў пагранічныя войскі. Праходзіў службу ў 55-м пагранічным атрадзе ў Чыцінскай вобласці.
На фронце ў Вялікую Айчынную вайну знаходзіўся з 15 лютага 1943 года. Служыў на пасадах камандзіра аддзялення, памочніка камандзіра ўзвода, намесніка парторга 1-га стралковага батальёна. Са жніўня парторг батальёна 188-га стралковага палка 106-й стралковай дывізіі 65-й арміі Цэнтральнага фронту. Удзельнік Арлоўска-Курскай бітвы (ліпень—жнівень 1943 года).
Вылучыўся ў час вызвалення Беларусі ў складзе 1-га Беларускага фронту. 15 кастрычніка 1943 года з групай байцоў пад агнём пераправіўся на правы бераг Дняпра каля Лоева і знішчыў некалькі агнявых кропак праціўніка, забяспечыўшы фарсіраванне ракі батальёнам. 16-18 кастрычніка ўдзельнічаў у баях за пашырэнне плацдарма, трое сутак, адрэзаны ад сваіх, абараняў з таварышамі ўчастак.
12 лістапада 1943 года назначаны намеснікам камандзіра па палітчастцы 3-га стралковага батальёна. 29 лістапада яму было прысвоена званне малодшы лейтэнант. У наступальных баях у Палескай вобласці 28 лістапада быў паранены і трапіў у палон. 7 снежня пры этапіраванні ў лагер ваеннапалонных яму ўдалося ўцячы, праз два тыдні блуканняў прымкнуў да партызан атрада імя Чарткова брыгады імя Дзяржынскага Брэсцкага злучэння.
У 188-м палку яго палічылі прапаўшым без вестак. Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 15 студзеня 1944 года за ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з нямецкімі захопнікамі і праяўленыя пры гэтым мужнасць і гераізм М. Ц. Сушанаў удастоены звання Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медаля «Залатая Зорка» (№ 2485)[1].
Мікалай Сушанаў ваяваў у партызанскім атрадзе спачатку радавым, а з 30 студзеня 1944 года — камандзірам аддзялення, з 16 сакавіка — камандзірам дыверсійнай роты.
У ліпені 1944 года партызанскі атрад злучыўся з Чырвонай арміяй. Брэсцкі абкам КПБ(б) накіраваў ягона аднаўленне разбуранай народнай гаспадаркі. Ён быў назначаны на пасаду адказнага сакратара, намесніка старшыні Шарашоўскага райвыканкама Брэсцкай вобласці. У 1948 годзе ён закончыў Рэспубліканскую партыйную школу пры ЦК КПБ(б). Працаваў сакратаром партарганізацыі Ружанскай МТС, старшынёй калгаса, начальнікам упраўлення сельскай гаспадаркі ў Ружанскім райвыканкаме.
З 1960 года працаваў у Брэсцкім раёне — кіраўніком аддзялення, сакратаром парткама саўгаса «Брэсцкі» (в. Тэльмы). У 1967 года завочна скончыў Беларускую сельгаспадарчую акадэмію. У 1965—1980 гадах працаваў начальнікам Брэсцкага раённага вытворчага ўпраўлення сельскай гаспадаркі. Пасля выхаду на пенсію нейкі час працаваў інструктарам Брэсцкага абкама КПБ.
Памяць[правіць | правіць зыходнік]
Памёр 27 студзеня 1997 годзе, пахаваны на Гарнізонных могілках г. Брэста. На доме, дзе ён жыў з 1987 годзе, устаноўлена мемарыяльная дошка (вул. Энгельса, 12). У в. Тэльмы-2 Брэсцкага раёна яго імем названа вуліца. У горадзе Навазыбкаве Бранскай вобласці на Алеі Герояў 23 верасня 2017 года ўстаноўлены бюст (скульптар Міхаіл Чырок). 4 кастрычніка 2018 годзе імя лейтэнанта М. Ц. Сушанава прысвоена 3-й пагранзаставе пагранічнай камендатуры «Лоеў» 19-й пагранічнай групы (Гомельская вобласць), на яе тэрыторыі ў маі 2019 года ўстаноўлены помнік-бюст.
Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]
Узнагароджаны ордэнамі Леніна (1944), Кастрычніцкай Рэвалюцыі, Айчыннай вайны І (1985) і ІІ (1944) ступеняў, Чырвонай Зоркі (1943), «Знак Пашаны», Працоўнага Чырвонага Сцяга, медалямі «За баявыя заслугі» (1943), «Партызану Айчыннай вайны» II ступені (1944) і інш.
Зноскі
- ↑ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 15 января 1944 года // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 23 января (№ 4 (264)). — С. 1.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Сушанаў Мікалай Цімафеевіч // Памяць. Брэст : гіст.-дакум. хроніка : у 2 кн. Мінск, 2001. Кн. 2. С. 635.
- Сушанаў Мікалай Цімафеевіч // Памяць. Брэсцкі раён : гіст.-дакум. хроніка. Мінск, 1998. С. 473.
- Сушанаў Мікалай Цімафеевіч // Беларуская савецкая энцыклапедыя : у 12 т. Мінск, 1974. Т. 10. С. 139.
- Нарадзіліся 15 кастрычніка
- Нарадзіліся ў 1920 годзе
- Нарадзіліся ў Навазыбкаўскім павеце
- Памерлі 27 студзеня
- Памерлі ў 1997 годзе
- Памерлі ў Брэсце
- Пахаваныя на Гарнізонных могілках (Брэст)
- Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі
- Выпускнікі Мінскай вышэйшай партыйнай школы
- Героі Савецкага Саюза
- Кавалеры ордэна Леніна
- Кавалеры ордэна Кастрычніцкай Рэвалюцыі
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны I ступені
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны II ступені
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Кавалеры ордэна Чырвонай Зоркі
- Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
- Узнагароджаныя медалём «За баявыя заслугі»
- Асобы
- Памерлі 27 снежня
- Удзельнікі бітвы за Дняпро
- Лейтэнанты СССР
- Старшыні калгасаў
- Нарадзіліся ў Бранскай вобласці