Нацыянальны музей Бразіліі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Нацыянальны музей Бразіліі
Выява лагатыпа
Лагатып
Заснаваны 6 чэрвеня 1818
Заснавальнік Жуан VI
Адкрыты 6 чэрвеня 1818
Месцазнаходжанне
Наведвальнікі
  • 180 000 чал. (2019)[1]
Памеры фонду 20 000 000
Адрас Quinta da Boa Vista, São Cristóvão, Rio de Janeiro, RJ, Brasil
Дырэктар Alexander Kellner[d]
museunacional.ufrj.br (парт.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нацыянальны музей Бразіліі (парт.: Museu Nacional) — музей і даследчы цэнтр, размешчаны ў парку Кінта-да-Боа-Віста ў горадзе Рыа-дэ-Жанейра (Бразілія).

2 верасня 2018 года буйны пажар значна пашкодзіў будынак музея і знішчыў практычна ўсю калекцыю, якая налічвала да 20 млн экспанатаў[2].

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Нацыянальны музей быў заснаваны каралём Партугаліі Жуанам VI (1769-1826) у 1818 годзе пад назвай Каралеўскі музей у рамках ініцыятывы для стымулявання навуковых даследаванняў у Бразіліі, якая да таго часу была велізарнай і дзікай калоніяй, практычна не даследаванай навукай. Першапачаткова музей збіраў ўзоры прадстаўнікоў флоры і фаўны Бразіліі, асабліва птушак, з-за гэтага стары будынак музея, размешчаны ў цэнтры Рыа-дэ-Жанейра атрымаў мянушку «дом птушак».

Былы Імператарскі палац, у якім цяпер размешчаны Нацыянальны музей

Пасля жаніцьбы сына Жуана VI і першага бразільскага імператара Педру I (1798-1834) на прынцэсе Леапальдзіне Аўстрыйскай музей стаў прыцягваць да сябе выдатных еўрапейскіх натуралістаў XIX стагоддзя, такіх як Максіміліян Від-Нойвід (1782-1867), Ёган Баптыст фон Спікс (1781-1826) і Карл Фрыдрых Філіп фон Марцыюс (1794-1868). Іншыя еўрапейскія навукоўцы, якія даследавалі Бразілію, такія як Агюстэн Сэнт-Ілер (1799-1853) і Грыгорый Лангсдорф (1774-1891) папаўнялі калекцыі музея.

Да канца XIX стагоддзя згодна з асабістымі перавагамі імператара Педру II (1825-1891) Нацыянальны музей стаў арыентавацца на вывучэнне антрапалогіі, палеанталогіі і археалогіі. Сам імператар, які быў гарачым прыхільнікам разнастайных навуковых дысцыплін, папоўніў музей калекцыямі мастацтва Старажытнага Егіпта, батанічнымі фасіліямі і іншымі рэчамі, сабранымі ім падчас замежных паездак. Такім чынам Нацыянальны музей стаў адным з перадавых для таго часу і найважнейшым музеем натуральнай гісторыі і гуманітарных навук у Паўднёвай Амерыцы.

Педру II ўсведамляў праблему недахопу сапраўдных навукоўцаў і натуралістаў ў Бразіліі. Ён пачаў вырашаць гэтую праблему запрашаючы навукоўцаў працаваць у музеі. Першым такім запрошаным навукоўцам стаў Людвіг Рыдэль (1761-1861), нямецкі батанік, які прымаў удзел у вядомай экспедыцыі Лангсдорфа у Мату-Грос з 1826 па 1828 год. Іншымі навукоўцамі, якія прыбылі сталі нямецкі хімік Тэадор Пекальт і і амерыканскі геолаг і палеантолаг Чарлз Фрэдэрык Харт (1840-1878). У наступныя гады музей паступова набываў вядомасць сярод навуковых колаў, прыцягваючы тым самым да працы ў ім навукоўцаў, такіх як Фрыц Мюлер (1821-1897), Герман фон Іерынг (1850-1930), Карл Аўгуст Вільгельм Шваке (1848-1894), Орвіл Адальберт Дэрбі (1851-1915), Эміль Гельдзі (1859-1917), Луіс Куці (1854-1884).

Імператар Педру II заставаўся вельмі папулярнай фігурай, нават пасля свайго звяржэння ў выніку ваеннага перавароту ў 1889 годзе, таму рэспубліканцы спрабавалі сцерці сімвалы імперыі. Адным з гэтых знакаў быў палац Сан-Крыставан, афіцыйная рэзідэнцыя імператараў Бразіліі ў парку Кінта-да-Боа-Віста, які стаў пасля звяржэння манархіі свабодным; таму, у 1892 годзе, Нацыянальны музей, з усімі яго калекцыямі, каштоўнымі прадметамі і навуковымі супрацоўнікамі, быў пераведзены ў гэты палац, дзе і застаецца да сённяшняга дня.

У 1946 годзе кіраўніцтва музея ўвайшло ў склад Універсітэта Бразіліі, у цяперашні час Федэральны ўніверсітэт Рыа-дэ-Жанейра. Даследчыкі і іх кабінеты і лабараторыі займаюць значную частку палаца і іншых будынкаў, пабудаваных у батанічных садах (Horto Florestal), у парку Кінта-да-Боа-Віста. Там жа знаходзіцца адна з найбуйнейшых навуковых бібліятэк Рыа-дэ-Жанейра. У цяперашні час Нацыянальны музей прапануе выпускныя курсы ў наступных галінах ведаў: антрапалогіі і сацыялогіі, батанікі, геалогіі і палеанталогіі, заалогіі.

Пажар 2 верасня 2018 года[правіць | правіць зыходнік]

Асноўны артыкул: Пажар у Нацыянальным музеі Бразіліі
Пажар у Нацыянальным музеі Бразіліі
Фасад музея пасля пажару 2018 года

2 верасня 2018 года ў музеі адбыўся моцны пажар, які ахапіў усе тры паверхі будынка[3][4]. Людзі не пацярпелі, але агонь імкліва знішчыў практычна ўсю калекцыю, якая налічвала да 20 млн экспанатаў. Згодна з заявамі ўладаў, прычынай пажару стала халатнасць. Трагедыі можна было пазбегнуць, калі б прапанаваны раней праект рэарганізацыі музея ўдалося ажыццявіць[2]. Супрацоўнікі музея раней неаднаразова скардзіліся на скарачэнне фінансавання і тое, што руйнуецца будынак музея. У чэрвені гэтага ж года музей адзначыў сваё 200-годдзе[4][5].

Рэканструкцыя[правіць | правіць зыходнік]

12 верасня 2018 года было абвешчана аб плане па засцяроге руінаў музея, згодна з якім прадугледжваюцца[6]:

  • узвядзенне драўлянай канструкцыі вакол музея для яго засцярогі,
  • умацаванне будынка ад пагрозы апоўзня,
  • шырокі навес для абароны ад дажджу,
  • модульныя будынкі на прылеглай тэрыторыі, у якіх размесцяцца часовыя лабараторыіі,
  • выдаткі ў памеры 10 міліёнаў бразільскіх рэалаў.

Калекцыя[правіць | правіць зыходнік]

90% збору музея знішчана ў агні[7]. Пажарныя і супрацоўнікі музея даставалі з попелу рэшткі рэчаў, якія захаваліся[8]. Фрэска з Пампеяў, якая перанесла вывяржэнне Везувія не ацалела ў вераснёўскім пажары[9]. Таксама страчана вялікая калекцыя, прысвечаная мовам Бразіліі, у склад якой уваходзілі запісаныя ў 1958 годзе песні на вымерлых мовах, а таксама архіў Курта Німуендажу, этнаграфічныя і археалагічныя запісы аба ўсіх этнасах Бразіліі пачынаючы з XVI стагоддзя[10]. Адміністрацыя музея заявіла, што калекцыя не была застрахаванай[11].

Музей валодаў адной з найбуйнейшых калекцый у Паўночнай і Паўднёвай Амерыках, якая складалася з жывёл, насякомых, мінералаў, індзейскага посуду, егіпецкіх і паўднёваамерыканскіх мумій і старажытнасцяў, археалагічных артэфактаў, метэарытаў, акамянеласцяў і многіх іншых экспанатаў. Сярод іх былі прадстаўлены старажытнаегіпецкія фрагменты рэльефных малюнкаў, маскі, статуэткі бажаствоў з бронзы, каменя і дрэва, скрынкі для канопаў, алебастравая чары, пахавальныя конусы, упрыгажэнні, амулеты і іншае[12][13][14].

Сярод перажыўшых пажар экспанатаў значацца: жалезны метэарыт Bendegó[15][16], некалькі партрэтаў з верхніх паверхаў, частка заалагічнай калекцыі, бібліятэка і трохі керамікі[17]. Супрацоўнікі заалагічнага аддзела паспелі вынесці малюскаў і ўзоры марскіх насельнікаў пакуль агонь не ахапіў весь аддзел. Полымя не перакінулася на прыбудову з пазваночнымі жывёламі, але з-за адключэння электрычнасці і гэтыя экспанаты могуць быць пашкоджанымі[18]. У ходзе выратавальных работаў быў знойдзены непашкоджаны чэрап старажытнай жанчыны Лузіі, парэшткі якой налічваюць 12 тысяч гадоў і з’яўляюцца найстаражытным шкілетам чалавека, калі-небудзь знойдзеным на амерыканскім кантыненце[5]. Чэрап быў адпраўлены ў бліжэйшую навуковую лабараторыю на экспертызу[19]. Калекцыя гербарыя, рыбаў і рэптылій была размешчана па-за будынкам музея і пагэтаму не была пашкоджана[20].

Галерэя[правіць | правіць зыходнік]

  • Метэарыт Bendegó перажыў пажар.
    Метэарыт Bendegó перажыў пажар.
  • Рэканструкцыя шкілета дыназаўра Maxakalisaurus.
    Рэканструкцыя шкілета дыназаўра Maxakalisaurus.
  • Карынфская айнахоя з вечкам. 600-575 гады да н. э.
    Карынфская айнахоя з вечкам. 600-575 гады да н. э.
  • Кампанскі кратар, канец IV стагоддзя да н. э.
    Кампанскі кратар, канец IV стагоддзя да н. э.
  • Антрапаморфная ваза ў выглядзе чалавека, які сядзіць. Культура сантарэм, каля 1000-1400 гады н. э.
    Антрапаморфная ваза ў выглядзе чалавека, які сядзіць. Культура сантарэм, каля 1000-1400 гады н. э.
  • Інкскія вазы.
    Інкскія вазы.
  • Дагамейскі трон (Афрыка), канец XVIII - пачатак XIX стагоддзя.
    Дагамейскі трон (Афрыка), канец XVIII - пачатак XIX стагоддзя.
  • Гістарычны інтэр'ер музея.
    Гістарычны інтэр'ер музея.
  • Калекцыя матылькоў.
    Калекцыя матылькоў.

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ A rotina e os desafios da reconstrução do Museu Nacional, sete meses depois // Época — Editora Globo, 2019. — ISSN 1415-5494
  2. ↑ а б "Музей сгорел, коллекция уничтожена". euronews(руск.). 2018-09-03. Праверана 2018-09-03.
  3. ↑ "Фото: Сгорело все: Бразилия лишилась Национального музея страны". Газета.Ru. 2018-09-03. Праверана 2018-09-03.
  4. ↑ а б "Сгорел Национальный музей Бразилии". Meduza [руская]. 2018-09-03. Праверана 2018-09-03.
  5. ↑ а б "В Рио-де-Жанейро сгорел Национальный музей Бразилии". Русская служба Би-би-си. 2018-09-03. Праверана 2018-09-03.
  6. ↑ "Museu Nacional é cercado com tapumes dez após incêndio - Agência Estado - UOL Notícias". UOL Notícias [бразільская партугальская]. Праверана 2018-09-16.
  7. ↑ "Brasil seeks fund to rebuild museum" [брытанская англійская]. 2018-09-04. Праверана 2018-09-16. {{cite news}}: Невядомы параметр |orc= ігнараваны (даведка)
  8. ↑ ""Cultural tragedy": Massive inferno engulfs 200-year-old museum in Brasil"(англ.). 2018-09-03. Праверана 2018-09-16.
  9. ↑ "Pricelles Roman fresco, artefacts destroyed in Rio de Janeiro museum fire". ABC News [аўстралійская англійская]. 2018-09-03. Праверана 2018-09-16.
  10. ↑ McCulloch, Gretchen Cira Gonda about the fire at Brasil’s National Museum(англ.) // All Things Liguistic. — 2018. — 4 September
  11. ↑ "Ancient Torah Scrolls Spared in Devastating Rio Museum Fire". Jewish Press [амерыканская англійская]. 2018-09-07. Праверана 2018-09-16.(недаступная спасылка)
  12. ↑ Barkos, Margaret Marchiori. Egiptomania - O Etito no Brasil. — São Paulo: Paris Ed, 2004. — С. 31-35. — 190 с. — ISBN 8572442618.
  13. ↑ Brancaglion Junior, Antonio. Revelando o Passado: estudos da coleção egípcia do Museu Nacional / Fábio de Souza & Bustamente, Regina. — Memoria & festa. — Rio de Janeiro: Mauad Editora, 2007. — С. 75-80.
  14. ↑ Guia de Visitação do Museu Nacional(недаступная спасылка). www.museunacional.ufrj.br. Архівавана з першакрыніцы 24 красавіка 2016. Праверана 4 мая 2018.
  15. ↑ national-museum-in-rio-had-relics-from-around-world/2018/09/04/fd3b14b8-b078-11e8-8b53-50116768e499_story.html Burned National Museum in Rio had relics fron around world (англ.). Washington Post (4 верасня 2018). Праверана 17 верасня 2018.(недаступная спасылка)
  16. ↑ "Benedegó: el meteorito que resistó las llamasdel incendio del Museo Nacional de Brasil" [іспанская]. 2018-09-03. Праверана 2018-09-17. {{cite news}}: Тэкст "work-BioBioChile - La Red de Prensa Más Grande de Chile" ігнараваны (даведка)(недаступная спасылка)
  17. ↑ "Brasil seeks fund to rebuld museum". BBC News [брытанская англійская]. 2018-09-04. Праверана 2018-09-17.
  18. ↑ Fragments Found in Asher of Brasils Gutted National Museum] (англ.). Time. Праверана 17 верасня 2018.(недаступная спасылка)
  19. ↑ Stargardter, Gabriel. "Skull of ancient human possibly found in burned Brasilian museum" [амерыканская англійская]. Праверана 2018-09-17.
  20. ↑ Dickinson, Kevin. "Pricelless artifacts lost in Brasil's National Museum fire". Праверана 2018-09-17. {{cite news}}: Невядомы параметр |worc= ігнараваны (даведка)(недаступная спасылка)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Нацыянальны_музей_Бразіліі&oldid=4730666"